Karabuğday Unu
Karabuğday unu, karabuğday adlı bitkinin öğütülerek elde edilmesinden oluşur. Her ne kadar ismi “karabuğday” olsa da, buğday ile alakası yoktur. İçerisinde daha çok protein yer almaktadır. Bu nedenle karabuğday unu, protein yoğunluklu beslenmek isteyenler için ideal bir besin maddesidir. Peki, karabuğday unu besin değerleri hakkında neler biliyoruz? Gelin, ilk olarak karabuğday hakkında temel bilgiler verelim. Sonrasında, karabuğday unu ile neler yapılabildiğine göz atalım.
Karabuğday Nedir?
Kuzukulağıgiller familyasına ait olan karabuğday, Fagopyrum cinsine ait bir bitki türüdür. Buğdaya göre verimliliği daha düşüktür. Bu nedenle ticari üretimi buğday kadar verimli değildir. Yapısı nedeniyle karabuğday unu, kuruyemişlere benzetilmektedir. Zira tane ve un formunda iki çeşitte kullanılmaktadır.
Karabuğday kadar ünlü olan karabuğday unu ise, bu bitkini öğütülmesi ile elde edilir. Zannedilenin aksine karabuğday unu, tahıl değildir. Tahıl benzeri ürünler arasında yer almaktadır. Kuzukulağıgiller familyasına ait olan karabuğday, bu nedenle alternatif olarak tercih edilmektedir. Karabuğday unu ile yapılabilen unlu mamullerin sayısı ise azımsanmayacak kadar çoktur. Bunun için, aşağıdaki başlıklara göz atmanızı tavsiye ederiz.
Karabuğday, en çok Doğu Avrupa bölgesinde (Polonya, Estonya, Letonya, Ukrayna) üretilmektedir. Fransa ve Kanada’da ise kümes hayvanları için yem olarak üretilmektedir. Dünyanın pek çok ülkesinde, karabuğday unundan farklı mamuller yapılsa da, tek başına ekmek yapmak için uygun değildir. Ülkemizde karabuğday üretimi ise ticari anlamda büyük bir değere sahip değildir. Çünkü karabuğday üretimi, hem verimsiz olması hem de iklim koşulları nedeniyle yeteri kadar kazançlı değildir.
Karabuğday Türleri Nelerdir?
Karabuğdayın üç türü bulunur. Bunlar:
- Uzun karabuğday
- Tatar karabuğdayı ve
- Tibet karabuğdayıdır.
Karabuğday Unu Besin Değerleri
Karabuğday unu besin değerleri, 100 gramda şöyle:
- 335 kalori
- 70 gram karbonhidrat
- 10 gram lif
- 12,6 gram protein
- 3,1 gram yağ
- 577 mg potasyum
- 41 gram kalsiyum
- 4,1 mg demir
Karabuğday unu, glüten içermemektedir. İçerisindeki besin değerlerinden karbonhidrat, diğer tahıllara göre daha düşüktür. Protein oranı ise nispeten daha fazladır. Bu nedenle; kraker, kurabiye ve kek gibi gıdalarda kullanımı yaygındır.
Karabuğday Unu Nasıl Tüketilir?
Karabuğday unu, dünya genelinde pek çok amaçla tüketilmektedir. Örnek vermek gerekirse, şöyle sıralayabiliriz:
- Fransa’nın Normandiya bölgesinde, karabuğday unundan krep yapılmaktadır.
- Rusya’da karabuğdaydan yapılan kırsal kesim yemeği bulunmaktadır. İsmi “aşı”dır.
- Kore’de karabuğday unu, yöresel yemeklerde (memil guksu ve mak-guksu) içerisinde kullanılmaktadır.
- Karabuğday viskisi, özellikle de Uzak Doğu ve Avrupa’da tüketilen viski çeşitleri arasında yer almaktadır.
- Glütensiz bira üretiminde kullanılan besinler arasında yer almaktadır.
- Asya ülkelerinde karabuğday çayı, en sık tüketilen çay çeşitleri arasında yer almaktadır.
Yukarıdaki kullanım örneklerinden de görüldüğü üzere karabuğday unu, pek çok kültürde ve ulusal mutfakta yer almaktadır. Türk mutfağında da karabuğday veya karabuğday unu ile pek çok yemek yapılmaktadır. Bunları şöyle sıralayabiliriz:
- Karabuğday unu helvası
- Karabuğdaylı gözleme
- Karabuğday unlu kurabiye
- Karabuğday unlu kek
- Karabuğdaylı ayran aşı
- Karabuğdaylı nohutlu soğuk çorba
Yukarıdaki yemekler, karabuğday veya karabuğday unu ile hazırlanan en bilindik tariflerdir. Karabuğday unu aynı zamanda şu tür amaçlar doğrultusunda kullanılabilir:
- Çorbalar için “kıvam artırıcı” olarak kullanabilirsiniz.
- Erişte ve makarna hazırlayabilirsiniz.
- Karabuğday unlu ekmek yapabilirsiniz. Tabii ki bunun için buğday ununa ihtiyacınız olacaktır. Zira karabuğday unu, ekmek yapmak için tek başına yeterli değildir.
Karabuğday Unu Nasıl Saklanır?
Karabuğday unu, diğer unlar gibi özenle saklanmalıdır. Bunun için, aşağıdaki saklama koşullarını yerine getirmeniz yeterli olacaktır:
- Karabuğday unu, serin ve kuru bir ortam içerisinde saklanmalıdır. Bu ortamda nem oranı, %75 üzerinde olmamalıdır. Uzun süre, yüksek nem derecesine sahip ortamda saklanan karabuğday unu zarar görecektir.
- Karabuğday unu, oda sıcaklığında saklanabilir. Yaz aylarında yükselen sıcaklar, karabuğday ununun tüketim ömrünü kısaltabilir. Bu nedenle kapalı bir dolap ya da çekmece içerisinde saklayabilirsiniz.
- Karabuğday unu, ağzı açık bir şekilde saklanmamalıdır. Aksi halde kısa süre içerisinde bozulabilir. Bu nedenle, kullanım sonrasında ambalajını iyice kapatın ya da bir kavanoz içerisine ekleyin.